Column 31 augustus 2022


’BONI’: méér dan een school!

Ik ga, gevoed door het enthousiasme van mijn voormalig redacteur bij het Utrechts Nieuwsblad, Gerard Veerkamp, samensteller en een van de schrijvers van het dikke jubileumboek dat binnenkort verschijnt ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van het Sint Bonifatiuscollege, die ook de man is die mijn eerste stappen op het columnistenpad in de krant  zorgvuldig behoedde voor uitglijers, hem volgen door die 100 jaar van het bestaan van het BONI, het koosnaampje dat leerlingen, leraren en oud-leerlingen en -leraren deze bijzonder school gaven en geven!

Een van mijn kleindochters, achttien jaar oud, nieuwsgierig meelezend over mijn schouder, komt het aanzwellend koor van enthousiaste oud-leerlingen versterken: “Oma! Boni! Dat is zo’n superleuke school. Jammer genoeg ben ik er maar een jaar en een maand op geweest, toen gingen we verhuizen naar Amersfoort…maar ik heb er wel vriendinnen aan overgehouden…en zelfs een vriendin, die nu net als ik ook in Utrecht gaat studeren!”

Deze spontane aanbeveling van een onverdachte oud-leerling is het levende en beste bewijs, dat het “BONI” méér dan een school is! Hetgeen Gerard Veerkamp en twintig andere medewerkers van het  jubileumboek de lezer zal laten zien, welke rijke ‘kweek’ op het Bon ‘groot’ is geworden.

11 September 1922 was een historische datum. Op die dag, honderd jaar geleden, kregen 79 meisjes en jongens voor het eerst les op het St. Bonifacius-Lyceum in Utrecht. Historisch omdat het St. Bonifacius-Lyceum, (toen nog ouderwets met een ‘c’ geschreven, wat later in een ‘t’ veranderde) de eerste gemengde katholieke school van Nederland was.

Voordat de eerste les begon moesten de leerlingen en leerkrachten eerst in de kerk een heilige mis bijwonen waar de rector vanaf de preekstoel plechtig meedeelde wat het doel van de opleiding was:

‘HET AAN DE LEERLINGEN BIJBRENGEN VAN DE MAATSCHAPPELIJKE NUTTIGE EN NODIGE KENNIS, MAAR NOG MEER OM, IN SAMENWERKING MET HET HUISGEZIN, EEN GEHEEL KATHOLIEKE OPVOEDING TE GEVEN.’

De eerste leerlingen kregen les aan de Kromme Nieuwe Gracht in een gebouw, dat in onze vaderlandse geschiedenis ook al historisch is te noemen. Want in de achttiende eeuw woonde ‘s winters schrijfster Belle van Zuylen hier. Zomers woonde zij nog veel chiquer, namelijk op Slot Zuylen. Dat katholieke karakter was wel belangrijk. Sterker nog, God verdween nooit op school. Dat is te lezen in één van de 25 hoofdstukken die het boek bevat.. Hoofdstukken over onder andere de geschiedenis van het Boni (onder welke koosnaam de school in Utrecht een begrip werd) aan de hand van geschreven portretten van de acht rectoren, die de school hebben geleid. Die portretten gaan over de identiteit van het onderwijs, over het schoolblad STEMMEN, dat ook al 91 jaar bestaat. Kunst, cultuur, muziek, toneel, feesten, excursies nemen een voorname plaats in.

 

In het boek is veel plaats gegeven aan de stemmen van markante oud-leerlingen, die vertellen wat zij aan de school te danken hebben of hoe ze werden gestimuleerd. Ook de beroemde tekenaar Peter Vos zat op het BONI. Op school liet hij geregeld zijn tekentalent zien. Jarenlang stond een tekening van zijn hand op de cover van het schoolblad STEMMEN. Hij schonk de school een van zijn beroemde vogeltekeningen. Oud-politicus Marcel van Dam zat in de schoolbanken, evenals de internationaal bekende actrice Carice van Houten.

Ook aandacht in het boek voor de huidige leerlingen en docenten, vooral via een reportage van oud-leerling Henny de Vos, die in de jaren zestig van de vorige eeuw op BONI zat en zich opnieuw in de schoolbanken van het BONI nestelde en leerlingen en docenten over hun ervaringen anno 2022 liet vertellen. Zijn conclusie: Het is hier toch een beetje familie en het is nu leuker dan in mijn tijd!”

De korte broek van de jongens leverde verschillende malen veel commentaar op. Ze vinden dat een ‘onaestetisch’ gezicht. Ook blote meisjesbenen waren vroeger volstrekt verboden: “We mogen niet op school komen zonder sokjes! De conrector ging onder aan de trap staan en ieder meisje dat zonder kousen langskwam tikte hij tegen de benen, terwijl hij zei: “Dat mag niet!”

Oud-leerling Henny de Vos  concludeerde: ‘BONI is méér dan een school. Het is een onderwijsinstelling, ontmoetingsplaats en vangnet ineen!”

Kortom BONI is meer dan een school!!!