Column 20 juni 2018


Redactie AD
Titel: Laaggeletterden.

Mijn schoenveters springen open, de vullingen rammelen in mijn kiezen nu ik over de stijging van anderhalf miljoen naar tweeeneenhalf miljoen laaggeletterden lees. En, U leest het goed, dit zijn autochtone Nederlandse laaggeletterden. Nu heb ik het niet eens over de taallessen voor nieuwkomers, de nieuwe Nederlanders. Met pijn in mijn hart moest ik zo,n drie jaar geleden ophouden met het geven van, meestal door de bibliotheek geinitiëerde, speciale lezingen voor allerlei groepen laaggeletterden. Het geld was op! In Limburg, in Kerkrade, was er nog één groep, die het geld ervoor van de plaatselijke ‘Rotary” ontving en dat was het dan…
Achtenzeventig keer deed ik mijn ding, de animo was groot. Op plaatselijk niveau wordt er hier en daar nog inspanning geleverd voor deze groep laaggeletterden. Ik citeer de Volkskrant: “De Stichting Prago, die op twintig locaties in de driehoek Arnhem, Almere en Dordrecht onderwijs geeft aan laaggeletterden. Prago werkt nog met professionele leerkrachten.”
“De Algemene Rekenkamer concludeerde twee jaar geleden in het rapport Aanpak van laaggeletterdheid al dat kabinet Rutte II veel te weinig deed. Ook pijnlijk om te lezen is de “opvolging aanbevelingen’ die de Rekenkamer een jaar geleden nog even op een rijtje zette : wat had het kabinet sinds het rapport gedaan?
Antwoord: “De minister reageert niet op onze algemene conclusie dat er in het laaggeletterdenbeleid sprake is van een kloof tussen (de omvang van) het probleem en de gekozen aanpak”
Dus het kabinet reageerde niet eens!” Einde citaat.
Tweeeneenhalf miljoen! Je kunt net zo goed lezen: zand in de machine van de maatschappij. Mensen die gebruiksaanwijzingen voor ongeveer alles niet kunnen lezen. En dan de digitale wereld, die voor hen niet meer te volgen valt. Achterstand op de elk gebied. Voorbeeld uit de dagelijks praktijk. gehoord op een lezing van een hoogleraar cardiologie op een bijeenkomst van de Stichting Lezen:
“Man krijgt hartproblemen, hij wordt accuut opgenomen in het ziekenhuis. Hij wordt daar weer opgekalefaterd en mag naar huis. Hij blijkt ook nog diabeet te zijn, krijgt lijst met instructies mee. Maar de man kan die lijst niet lezen, dus kan de leefregels en ook het strenge dieet niet volgen. Man overlijdt!”
Ik heb ooit in een Arabische Krant gezien, hoe in gebieden waar voornamelijk analfabeten wonen, het Rode Kruis via eenvoudig striptekeningen de bevolking laat zien wat ze moeten doen. Is dit een toekomstbeeld voor onze maatsc happij?
En gezien de schrikbarende toename binnen drie jaar van anderhalf miljoen naar twee en een half miljoen laaggeletterden van onze autochtone bevolking, lijkt het mij meer dan noodzakelijk dat er hoogste prioriteit wordt gegeven aan dit probleem in het rijke land met een nog steeds groeiende economie.