Redactie AD
Titel: Ontgroening.
Argeloos sloeg ik de hoek om van de Amstel naar de Nieuwe Herengracht in Amsterdam. Daar waren studenten van het hier gehuisveste Literair Dispuut HEBE van het Amsterdams Studenten Corps bezig met een gedeelte van het ritueel van hun ontgroening. Gefascineerd bleef ik toekijken. Dat moest ook wel, want de heren namen de hele breedte van de gracht in beslag met hun inwijdingsbezigheden.
Er stond midden op de rijweg een grote bakfiets klaar, met daarop een opgemaakt bed. Er vormde zich een groeiende groep van uit het dispuuthuis buitelende jonge mannen waarvan sommigen duidelijk bestuursleden waren kenbaar aan het zwarte pak dat ze droegen. Onder luid gezang werd nu een grote kring gevormd, waarbij men elkaar bij de schouders stevig vasthield, terwijl er onder het zingen af en toe ritmisch op de grond werd gestampt! Eindelijk kwam er uit het clubhuis een in vrijetijdskleren gestoken “foet” (groentje), die in een klaarstaande bakfiets op een opgemaakt bed ging zitten achter een blad met daarop een smakelijk ontbijtje!
Onder luid gejuich werd hij met bakfiets en al afgevoerd naar een onbekende bestemming. met in zijn kielzog de rest van het dispuut! Ik keek naar de gevel van het studentenhuis, waarop met grote letters HEBE, de naam van het dispuut stond geschreven! Ik krabde in mijn herinnering: was dit niet het literaire dispuut waar schrijver Menno ter Braak heel slechte ervaringen met zijn ontgroening had ervaren??? Maar dat was al bijna een hele eeuw geleden en er schijnt wel het een en ander te zijn bijgesteld in de barbaarse eisen, die bij die ontgroeningen aan de groentjes werden gesteld Bij ter Braak scheen ook nog een wraakneming van een vroegere middelbare school-rivaal te hebben meegespeeld….Ouwe koek!
Ik herinnerde mij, dat in 1950 mijn eerste vriendje naar Amsterdam ging om medicijnen te studeren. Ook werd hij lid van het Amsterdams Studenten Corps en een dispuut, waarvan ik de naam ben vergeten. De eerste weken zou hij worden ontgroend en toen hij dan eindelijk een weekend terug kwam, zag hij er buitengewoon ontredderd uit. Kaalgeschoren, een grauwe huid, een blauw oog….en totaal uitgeput! Hij liet weinig los over wat over wat hem allemaal was overkomen, er was sprake van veel over de grond kruipen, veel bier over je heen krijgen, verbale vernederingen ondergaan…het schenen allemaal karaktervormende gebeurtenissen te zijn geweest! In ieder geval is het Nederlands studentenleven inclusief de ontgroening nu tot Nationaal Cultureel Erfgoed benoemd. Maar het kaalscheren schijnt inmiddels te zijn afgeschaft, ik heb hier vandaag geen kaal hoofd gezien.
Je schijnt er levenslange hechte vriendschappen aan over te houden en ook de toegang tot belangrijke netwerken van de vaderlandse politieke- en industriële wereld zou vergemakkelijkt worden door de juiste vrienden, gemaakt tijdens je studietijd en het lidmaatschap van de juiste studentenclub.
De enige ervaring die ik met de vrouwelijke tak van de Amsterdamse Studenten Vereniging heb gehad, was tijdens een lezing die ik hield voor een vrouwelijk dispuut. De jonge studenten werden zonder uitzondering aangesproken met “Mevrouw”!. Daar moest ik toch even aan wennen…